.JPG "Museumplein Amsterdam met Van Gogh Museum en Stedelijk Museum")
Wat een feest! De tentoonstelling over Henry Moore in het park rond het Rijksmuseum is nog niet afgelopen, daar begint al weer een expositie over Alexander Calder, bijna op rijafstand in Düsseldorf. Allebei favorieten van mij sinds ik lang geleden in mijn studiejaren hun werk in de National Gallery in Washington D.C. mocht bewonderen en toelichten. De mobiles en ander werk van de Amerikaanse beeldhouwer Alexander Calder zijn nu te zien in de Kunstsammlung NRW K20 in Düsseldorf. Ook een kans voor kunstliefhebbers die de Calder tentoonstelling 2012 in het Gemeentemuseum in Den Haag gemist hebben. Of er niet genoeg van konden krijgen.
Onder de titel Alexander Calder – Avantgarde in Bewegung (avant-garde in beweging) wordt zijn omvangrijk oeuvre in een omvattend overzicht gepresenteerd. Al in de jaren 20 van de 20ste eeuw was Calder een belangrijke speler in de avant-gardistische kringen in Parijs. Een focus van de tentoonstelling ligt bij de 1930er en 1940er jaren toen zijn beroemde mobiles ontstonden. Een innovatieve vorm van sculptuur die aansluit bij de eerste beroepsopleiding van de Amerikaanse kunstenaar als ingenieur. Hij kwam op het idee van de mobiles toen hij in Parijs met Piet Mondriaan in contact kwam en zijn passie voor jazz en voor abstractie ontdekte. Maar ook Calders stabiles, de staande werken, zijn fascinerend en komen in de tentoonstelling in Düsseldorf aan de orde.
Dynamiek en abstractie zijn belangrijke trefwoorden voor de beelden van deze kunstenaar. Er valt trouwens niet alleen iets te zien maar ook iets te horen. Aanvankelijk speelde het geluid vermoedelijk geen grote rol bij Alexander Calder, behalve dan op de achtergrond terwijl hij in het atelier aan zijn sculpturen sleutelde. Maar dan begon hij noise mobiles te bedenken. Hier is de tocht onderdeel van het kunstwerk. De metalen deeltjes maken geruis door middel van de lucht, die hen in beweging brengt. En wie als bezoeker van de tentoonstelling geluk heeft en op het juiste moment bij het juiste werk is, kan er getuige van zijn. Soms is het een kwestie van toeval, maar er is ook een installatie die om de 30 minuten door een medewerker met een lang voorwerp (dat nog het meest van een bezem wegheeft) in beweging gezet wordt.
De tentoonstelling in Düsseldorf wordt aangekleed met muziek van onder meer Edgar Varèse, een vriend van Calder, en John Cage en met eigentijdse filmpjes van bijvoorbeeld Man Ray. Er zijn ongeveer 70 werken te bewonderen. Eén ervan ook vanuit liggende positie, in een zitzak op de grond. Vanuit hier is het poëtische ballet te bewonderen dat een van de mobiles opvoert, als aangestuurd door een geheimzinnige choreografie, bedacht door de luchtbeweging in de zaal. Veel bruiklenen uit internationale musea zijn voor het eerst in een zo groot getal bij elkaar gebracht. Eén ervan is Calders Miereneter, (Le Tamanoir) uit 1963 die per convoi exceptionnel vanuit Rotterdam Hoogvliet naar Düsseldorf vervoerd werd. Terwijl hij in Rotterdam in de openbare ruimte staat, aan de hoek Venkelweg / Aveling, is hij in Düsseldorf op zaal te zien. Ook van buiten trouwens, door de ramen aan de Grabbeplatz heen. Binnen is hij tijdelijk vast verankerd in de glanzende stenen vloer van de expositieruimte.
De hele expositie is een lust voor ogen en oren. Vrienden van moderne kunst, kijken dus naar de poëzie en speelsheid van het werk en de dartele lichtheid van de beelden van deze uitzonderlijke kunstenaar!
Düsseldorf, Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen (K20)
start 7 september 2013, was gepland t/m 12 januari, nu verlengd t/m 26 januari 2014.
Combineer een bezoek aan de Kunstsammlung NRW met een leuke, gezellige stadswandeling door de binnenstad (Altstadt) van Düsseldorf en 's avonds met een etentje in een brouwerij (Brauhaus) - en uw dagje uit in Düsseldorf is compleet.
11 september 2013
Voor wie dit trouwens nog niet genoeg Alexander Calder is, bestaat in Basel een tweede mogelijkheid om een expositie te bezoeken. In de Fondation Beyeler is nog tot 14 januari 2014 de tweede 'Calder Gallery' te zien een tentoonstelling met de titel 'Bäume - Abstraktion benennen' (Bomen - abstractie benoemen). Deze tentoonstelling kwam tot stand in samenwerking met de Calder Foundation.
Voor fans van Alexander Calder zij hier ook de tentoonstelling in de tuinen van het Rijksmuseum in Amsterdam genoemd, die daar op 22 juni 2014 geopend zal worden. Hier zullen ca. 15 grote werken van hem te zien zijn, in de jaarlijke reeks van beeldententoonstellingen in de heropende tuinen, die het Rijksmuseum van plan is te organiseren. Mooi om na een rondleiding door het Rijksmuseum door te wandelen.
